Czy zastanawialiście się kiedyś nad wpływem współczesnych technologii na człowieka?
Zapewne w tym momencie większość z Was odpowiedziała twierdząco. W takim razie czy rozmyślaliście nad wpływem nowoczesnych narzędzi na język pisany? Prawdopodobnie dopiero teraz po tak postawionym pytaniu większość z Was zaczęła zastanawiać się, jakie skutki może nieść ze sobą korzystanie z innowacyjnych rozwiązań technologicznych?
Obecnie poprawna pisownia wyrazów nie stanowi problemu, jeśli korzysta się z nowoczesnych narzędzi do edycji tekstu. Zautomatyzowane metody, które pomagają uniknąć błędów językowych, cieszą się ogromną popularnością, podczas gdy tradycyjne słowniki stopniowo zostają przez nie wypierane.
Współcześnie mało kto sięga po papierowy słownik, zamiast tego większość użytkowników korzysta z ogólnodostępnych narzędzi takich jak słowniki internetowe, narzędzia zamiany mowy na tekst czy też autokorekta.
Otóż wpisanie szukanej frazy do słownika internetowego, a następnie poznanie odpowiedzi jest szybkie i proste. To duże udogodnienie, ponieważ w porównaniu z tradycyjną formą wyszukiwania, w której przeglądanie książki zajmowało nawet kilka minut, w słowniku online czas na poznanie odpowiedzi to zaledwie ułamek sekundy.
W dzisiejszym świecie, gdy człowiek stara się, aby podstawowe czynności były w jak największym stopniu uproszczone, takie rozwiązanie wydaje się idealne, ale czy na pewno? Zapraszamy do lektury naszego artykułu, z którego dowiecie się:
- Jakie są najczęściej popełniane błędy językowe wśród współczesnych internautów w Polsce?
- Na jakich platformach można spotkać się z największą ilością błędów?
- W jaki sposób można udoskonalić swoją poprawność językową?
Najczęściej popełniane błędy językowe wśród współczesnych internautów w Polsce
W dobie automatyzacji, gdy tradycyjne słowniki są częściej ozdobą niż elementem użytkowym, człowiek jest wyręczany przez technologię, która dba o to, żeby tekst został właściwie zapisany.
Takich narzędzi jest naprawdę wiele, zaczynając od internetowych korektorów i słowników, a kończąc na programach tekstowych z wbudowaną opcją automatycznej korekty tekstu. Każde z tych narzędzi w różny sposób dba o to, aby w pisanym przez nas tekście została zachowana poprawność językowa, np. internetowy słownik pokaże nam prawidłową formę wyrazu, strona z darmowym korektorem za sprawą jednego kliknięcia przeanalizuje cały nasz tekst i zasugeruje, gdzie powinniśmy zastosować zmiany, natomiast dzięki autokorekcie wyrazy z błędami zostaną automatycznie poprawione.
Jak się jednak okazuje technologia, która z reguły ułatwia nam życie, jednocześnie je nam utrudnia. Gdyż wystarczy, że zabraknie, któregoś z wyżej wymienionych narzędzi i poprawna pisownia dla większości internautów zaczyna sprawiać dość spory problem.
Portal nadwyraz.com od 2018 roku prowadzi coroczne badania jakości języka pisanego u polskich internautów. Zatem wspólnie przyjrzyjmy się bliżej dla opublikowanego raportu z badań.
W 2018 roku ukazał się pierwszy raport, w którym łączna ilość popełnionych błędów w Internecie wynosiła 4 006 465, jednakże z każdym rokiem ta liczba, zamiast maleć, to stale rosła.
Według najnowszego raportu, przez ostatnie 5 lat prowadzonych badań w roku 2020 odnotowano rekordową liczbą błędów, która wynosiła aż 5 192 736. Jest to niewyobrażalnie duża liczba, która świadczyła, w jakim stanie był język pisany u polskich internautów. Piszemy „był”, ponieważ z nadejściem kolejnych lat liczba ta zaczęła maleć, by w 2022 roku osiągnąć najmniejszą odnotowaną dotąd wartość 3 765 252 błędów.
Jest to spory progres, a dokładny spadek błędów wynosi 1 428 484. Zatem śmiało można powiedzieć, że pisownia wśród polskich internautów uległa znacznej poprawie, dzięki czemu zaczynają oni popełniać coraz mniej błędów.
Jednak zanim przejdziemy do dalszej części artykułu, zróbmy sobie krótkie przypomnienie, jakie są kategorie błędów, które dzielą się na:
- ortograficzne – czyli błędne zapisanie wyrazu, które jest sprzeczne z obowiązującymi normami językowymi,
- leksykalne – zalicza się do nich nieodpowiedni dobór bądź użycie słowa w błędnym znaczeniu,
- fleksyjne – są to błędnie odmienione formy wyrazów,
- składniowe – to zastosowanie nieprawidłowej budowy zdania, poprzez pomieszanie szyku występujących po sobie wyrazów.
Skoro przypomnieliśmy już sobie kategorie błędów i znamy już przyczynę oraz zakres ich powstawania, wróćmy do raportu i sprawdźmy, jakie są typy błędów językowych popełnianych przez internautów.
Analizując wyniki badań, dowiadujemy się, że w 2022 roku pozycje w rankingu prezentowały się następująco:
Miejsce 1
Na pierwszym miejscu z największą liczbą popełnionych błędów usytuowały się błędy ortograficzne, które stanowiły aż 80% wszystkich błędów. A 3 wyrazami, które drugi rok z rzędu były błędnie zapisywane są:
- „napewno” à „na pewno”
- „wogóle/wogule” à „w ogóle”
- „na prawdę” à „naprawdę”
Powyższe zestawienie to najczęstsze błędy językowe, które popełniali polscy internauci. Należy również podkreślić, że słowo „na pewno”, jest wyrazem, który sprawia największy problem, gdyż od 5 lat stale jest zapisywane w błędnej formie, jaką jest „napewno”.
Zatem można podejrzewać, że za powstawaniem takich błędów stoją nowoczesne narzędzia, które pilnują poprawności językowej, przez co człowiek nie odczuwa potrzeby zaznajomienia się z obowiązującymi zasadami ortograficznymi.
Miejsce 2
Błędy leksykalne stanowiły 12,6% wszystkich niepoprawnie zapisanych form, a oto 3 najczęściej występujące:
- „dzień dzisiejszy” à „dzisiaj”
- „trwać nadal” à „trwać”
- „okres czasu” à „okres”
Wyżej wymienione błędy są nazywane pleonazmami, czyli prościej mówiąc, jest to połączenie wyrazów, które mają ten sam przekaz. Stosowanie ich wynika z przenoszenia kiedyś usłyszanych zwrotów, nad których poprawnością nikt się nie zastanawia.
Niezaprzeczalnie najczęstszym z nich jest „dzień dzisiejszy”, który w mowie jest dość rozpowszechniony i można go nawet usłyszeć od znanych osobistości telewizyjnych.
Miejsce 3
Błędy fleksyjne stanowiły 4,7% wszystkich błędów, poniżej prezentujemy 3 najczęściej powielane:
- „wziąść” à „wziąć”
- „ludzią” à „ludziom”
- „doktór / doktur” à „doktor”
Okazuje się, że choć wyrazy na pierwszy rzut oka wydają się banalnie proste, to już drugi rok z rzędu pojawiają się w zestawieniu, jako jedne z najczęściej błędnie zapisywanych słów. Wyrazem, który sprawia największe trudności jest „wziąść”, ponieważ stanowi 40% wszystkich błędów fleksyjnych.
Brak umiejętności prawidłowej odmiany wyrazów oraz błędna wymowa przenoszona do tekstu pisanego skutkują niepoprawnymi zapisami słów.
Miejsce 4
Błędy składniowe stanowiły najmniejszy odsetek błędów osiągając jedynie 2,8%.
„dlatego bo” à „dlatego że”
„pod rząd” à „z rzędu”
„półtorej roku” à „półtora roku”
Wyraz „dlatego bo” był najczęściej używaną błędną formą wśród wszystkich innych słów z zestawienia, gdyż stanowi 46,7% błędów składniowych.
Przyczyną powstawania takich błędów jest brak znajomości zasad gramatycznych.
Najpopularniejsze platformy internetowe w Polsce kopalnią błędów językowych
Zdumiewającą informacją jest to, że najmniejsza poprawność językowa odnotowywana jest na najpopularniejszych stronach internetowych, a trzeci rok z rzędu czołowe miejsca w rankingu zajmują te same media społecznościowe oraz portale internetowe.
W 2022 roku niezaprzeczalnie królem rankingu został mianowany Facebook, na którym to stwierdzono aż 52,2% popełnionych błędów, co stanowi ponad połowę wszystkich nieprawidłowo zapisanych wyrazów.
Na drugim miejscu znalazł się Twitter, na którym odnotowano 20,3% błędów, podczas gdy trzecie miejsce zajęły portale internetowe, na których stwierdzono jedynie 15,5% wszystkich błędów.
Co ciekawe Facebook i Twitter są serwisami, które stale odnotowują nowo pojawiające się błędy.
Jednakże nie jest to szokująca informacja, ponieważ dla dzisiejszych internautów liczy się jak najszybsza droga komunikacji, a ilość pojawiających się błędów sugeruje, że przed dodaniem komentarza bądź posta nie poświęcają chwili na sprawdzenie poprawności językowej, gdyż powierzają to narzędziom edytorskim.
Niepoprawna pisownia na takich portalach jest codziennością i zapewne również Wam, podczas przeglądania mediów społecznościowych nie raz udało się trafić na błędy językowe.
5 sposobów na udoskonalenie swojej poprawności językowej
- Obserwowanie profili edukujących w mediach społecznościowych – praktycznie każdy z nas przynajmniej raz dziennie przegląda media społecznościowe. Zatem, żeby móc jak najlepiej spożytkować ten czas, polecamy zaobserwowanie kont promujących poprawną polszczyznę. W ten sposób przeglądając aktualności, będziecie mogli poznać kilka przydatnych informacji.
- Regularne odwiedzanie stron, których tematem przewodnim jest język polski – w Internecie istnieje szereg blogów, które publikują treści edukacyjne. Oto jedne z najbardziej znanych: „Obcy język polski”, „polszczyzna.pl” oraz „Trudny Język Polski”.
- Oglądanie filmików edukacyjnych na YouTube – jeśli wolicie uczyć się z nagrań to również i tutaj znajdziecie wiele ciekawych treści edukacyjnych. Warto zwrócić uwagę na kanał „Mówiąc Inaczej” oraz na szereg filmów z udziałem wybitnych polskich językoznawców prof. Jerzego Bralczyka oraz prof. Jana Miodka.
- Czytanie książek – spokojnie nie muszą to być podręczniki, tylko ulubione przez Was gatunki literackie. Otóż dzięki czytaniu książek rozwijamy swoje słownictwo.
- Przegląd publikacji humanistycznych – natomiast jeśli lubicie uczyć się z tekstów naukowych, polecamy czytanie fachowych publikacji, np. „Przegląd humanistyczny”.
Podsumowując, rozważnie korzystajmy z nowoczesnych narzędzi, które mają na celu usprawnienie życia użytkowników, aby nie przejęły nad nim kontroli. Przez ciągłe używanie autokorekty tekstu z czasem zanikają nam umiejętności poprawnej pisowni tekstów. Natomiast jeśli popełniasz którykolwiek z przytoczonych błędów, zachęcamy do wybrania któregoś z naszych sposobów i rozpoczęcia pracy nad swoją poprawnością językową.
A jakie jest Wasze zdanie na ten temat? Piszcie śmiało swoje przemyślenia w komentarzach. Zapraszamy do dyskusji.